Secundair hout, wat hout is dat al eerder is gebruikt, gaat een belangrijke rol spelen in het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen van de bouw. Dit hout wordt al langer hergebruikt, onder meer in de vorm van circulair CLT (c-CLT). TNO werkt samen met marktpartijen in de faciliteit TNO BioBuilt aan het opschalen van dit soort bouwmaterialen.
TNO ziet in secundair hout een belangrijke kans om de uitstoot van de bouwsector terug te dringen. Zo wordt dit hout nu nog vaak verbrand voor de opwekking van energie, waarbij koolstof vrijkomt. Het hergebruik van secundair hout in de bouw zorgt ervoor dat de koolstof die is opgeslagen in het hout langer opgeslagen blijft. Zo draagt het bij aan het beperken van de opwarming van de aarde.
‘Gelijkwaardig aan een huis van baksteen of beton’
Niels Vonk, scientist innovator bij TNO en gespecialiseerd in de toepassing van secundair hout: “Nederland heeft een lange traditie van bouwen met steenachtige materialen zoals baksteen en beton. We zijn van oorsprong geen houtbouwers, zoals in Noorwegen waar het merendeel van de woningen van hout is. Natuurlijk hebben we hier ook minder bos, maar minstens zo bepalend is de beperkte acceptatie: lang niet iedereen wil in een houten huis wonen. Daar ligt voor ons een mooie uitdaging: laten zien dat een houten woning in alle opzichten gelijkwaardig is aan een huis van baksteen of beton.”
Nederland kent diverse partijen die nieuwe biobased bouwmaterialen ontwikkelen, met als doel de bouwsector CO2-neutraal te maken. Het ontbreekt volgens Vonk echter vaak aan specifieke kennis, middelen en faciliteiten om te kunnen opschalen. Via TNO BioBuilt ondersteunt TNO de bouwsector met materiaalkennis, testmethoden en productietechnieken. Ook geeft TNO partijen toegang tot machines waarmee bedrijven hun eerste zogenoemde ‘0-series’ kunnen produceren.
300.000 ton op jaarbasis
De totale Nederlandse houtmarkt bedraagt zo’n 6 miljoen ton per jaar, verduidelijkt Vonk. Ongeveer 1,5 miljoen ton secundair hout komt op jaarlijkse basis retour. Daarvan is naar schatting 20% geschikt voor hergebruik als massief hout, wat neerkomt op ongeveer 300.000 ton.
Houtresten kunnen daarnaast gebruikt worden in gelamineerde houten bouwmaterialen, zoals CLT (Cross-Laminated Timber) en Glulam (Glued Laminated Timber). “De combinatie van secundair hout met nieuw hout, waar we in Nederland ook een redelijk aanbod van hebben, biedt veel potentie voor de ontwikkeling van hoogwaardige biobased bouwmaterialen. Je kunt, zoals wij dat zeggen, ‘het juiste houtje op de juiste plek plaatsen’.”
Combinatie van nieuw loofhout en secundair hout
“Bij gelamineerde toepassingen mogen de binnenste lagen minder sterk zijn dan de buitenste, die meer spanningen moeten opvangen. In ons c-CLT gebruiken we nieuw loofhout voor de buitenlagen, met een kern van secundair hout, bijvoorbeeld afkomstig van pallets. Zo werk je laag gewaardeerd materiaal op tot een veelgebruikt en gewild bouwproduct voor dragende wanden of vloeren.”
Meer informatie over het gebruik van secundair hout in de bouwsector is hier te vinden, waar Vonk dieper ingaat op dit onderwerp.
