Isala gaat een jaar lang experimenteren met een medische drone. De drone gaat bloed, medicijnen en labmaterialen vervoeren tussen het Isala en andere ziekenhuizen.
Het gaat om een samenwerking tussen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, ANWB, Luchtverkeersleiding Nederland, KPN, Isala en andere zorgpartners. De partijen spreken van een unieke samenwerking, die moet uitwijzen of medisch materiaal snel en veilig via de lucht kan worden vervoerd.
Luchtcorridor
De eerste vlucht met de medische drone is op 22 september uitgevoerd. De drone vloog daarbij van Isala Meppel naar Isala Zwolle, wat ongeveer 20 minuten in beslag neemt. De vluchten worden uitgevoerd via een speciale luchtcorridor, die bedoeld is om buiten het zicht van een piloot veilig te kunnen vliegen. ANWB Medical Air Assistance houdt tijdens de vlucht toezicht, en krijgt daarbij ondersteuning van Luchtverkeerleiding Nederland.
Minister van Infrastructuur en Waterstaat Robert Tieman, ANWB-bestuursvoorzitter Marga de Jager en Isala-bestuursvoorzitter Michèle Blom waren aanwezig bij het vertrek van de eerste vlucht vanaf Isala Meppel. Minister Tieman spreekt van een efficiëntieslag en wijst erop dat dit levens kan redden. Tieman: “We willen heel graag helpen de medische logistiek in Nederland efficiënter te maken en we willen de ontwikkeling van dronetechnologie een boost geven. Dit is een efficiëntieslag die levensreddend kan zijn. De luchtcorridor die we vrijgeven strekt zich als een nieuw, strak kanaal door de lucht. Een soort ‘Isala 2.0’. Ik ben heel blij met deze stap, dat mag duidelijk zijn. We staan aan het begin van deze nieuwe ontwikkeling.”
‘Uitdagingen vragen om slimme oplossingen’
Michèle Blom, voorzitter van de Raad van Bestuur van Isala, wijst op de uitdagingen waarvoor ziekenhuizen de komende jaren staan. “Als ziekenhuis zijn we continu bezig onze zorg te verbeteren. De komende jaren zijn er stevige uitdagingen, zoals de stijgende zorgvraag en de krapte op de arbeidsmarkt. Dat vraagt om slimme oplossingen”, aldus Blom. “We doen dit met elkaar. Het departement, Isala, de ANWB en natuurlijk ook de lokale overheden die met elkaar de handen ineenslaan en zeggen: we gaan het gewoon doen. En we doen dit niet alleen voor deze regio, maar voor heel Nederland: zo staan wij erin. We hebben lef nodig, we hebben wat regelruimte nodig en we moeten de patiënt echt vooropstellen.”
Marga de Jager, CEO van ANWB: “We willen voor betekenis zijn voor heel Nederland. Vanuit onze ervaring met traumahelikopters is de inzet van medische drones een logische volgende stap om nieuwe technologie in te zetten voor hulpverlening.”
Eerdere proeven in Utrecht en Nieuwegein
Het is niet voor het eerst dat er vluchten met de medische drone zijn uitgevoerd. Zo deed eerder het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht en Nieuwegein onderzoek naar de inzet van medische drones voor het overbrengen van medische materialen zoals bloedmonsters en biopten. Dit onderzoek is uitgevoerd als onderdeel van Medical Drone Service, een consortium dat is opgezet op initiatief van PostNL en ANWB Medical Air Assistance. Ook Isala is bij dit consortium betrokken.
Ook zijn eerder door de ANWB, PostNL, het Erasmus MC in Rotterdam en bloedbank Sanquin proeven uitgevoerd met het vervoer van bloed en medicatie via drones. Het ging toen om een aantal testvluchten die zijn uitgevoerd op een kortere afstand tussen Rhoon en Oud-Beijerland in Zuid-Holland. Daarbij zijn onder meer de vliegprocedures in het luchtruim van Rotterdam The Hague Airport getest.
Blijft het materiaal goed?
In tegenstelling tot eerdere vluchten vervoert de medische drone ditmaal medisch materiaal zoals bloedmonsters van patiënten. De vluchten zijn bedoeld om diverse vragen te beantwoorden, zoals of het materiaal tijdens de vlucht goed blijft. Klinisch chemicus Rutger Hengeveld licht toe: “Uit eerder onderzoek bleek dat drones geen invloed hebben op bloed maar dat onderzoek ging om bloed van gezonde mensen. Bloedcellen van bijvoorbeeld leukemiepatiënten zijn kwetsbaarder en gaan sneller kapot. Het is belangrijk om te weten wat het effect is van een drone op dit bloed, met alle schommelingen en luchtdrukverschillen. Klinische farmacie onderzoekt hetzelfde effect op medicatie.”
Binnen Isala zijn het Klinisch chemisch laboratorium en de Klinische farmacie nauw betrokken bij de testvluchten. Zij wijzen op kansen om in de toekomst meer complexe of minder voorkomende (bloed)onderzoeken op één locatie te concentreren, wat een efficiëntieslag kan zijn. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is dat medisch materiaal op een snelle en goede manier van de ene locatie naar de andere getransporteerd kan worden. De test die Isala nu uitvoert kan uitwijzen of een drone hiervoor een geschikte oplossing kan zijn.
Zorglogistiek standaardiseren
Rutger: “Drones kunnen deze zorglogistiek standaardiseren. Ze verminderen de afhankelijkheid van chauffeurs, verlagen de kosten en helpen ziekenhuizen om ondanks personeelstekorten de zorg toegankelijk te houden.”
Daarnaast moet de proef ook aantonen hoe drones en ander vliegverkeer samen veilig gebruik kunnen maken van het Nederlandse luchtruim. Een belangrijk vraagstuk, aangezien het luchtruim door het toenemende gebruik van drones steeds drukker wordt.
Beeld: Fernando Zhiminaicela via Pixabay
