Nederland een van Europa’s toonaangevende innovators in waterstoftechnologie

Nederland behoort tot de toonaangevende landen in Europa op het gebied van innovatieve waterstoftechnologieën. Dit zijn technologieën die essentieel zijn in de strijd tegen klimaatverandering en zorgen voor de overgang naar een toekomst met schone energie. Dat blijkt uit een nieuwe gezamenlijke studie naar octrooien op waterstoftechnologie van het Europees Octrooibureau (EOB) en het Internationaal Energieagentschap (IEA).

Tussen 2011 en 2020 kwam 3% van alle wereldwijde octrooien op waterstoftechnologieën uit Nederland. Daarmee was Nederland het derde meest actieve land op dat gebied in Europa. Na Duitsland (11%) en Frankrijk (6%), maar vóór Italië en Denemarken (beide 1,4%).

Europa

Over het algemeen loopt de EU met 28% voorop bij de aanvraag van octrooien in relatie tot waterstof. Na Europa volgen Japan (24%) en de VS (20%). Terwijl de octrooiaanvraag op waterstoftechnologieën (productie, opslag, distributie, transformatie en eindgebruik) in Europa en Japan de afgelopen tien jaar groeide, daalde deze in de VS. De internationale octrooi-activiteit bleef bescheiden in Zuid-Korea en China, maar neemt toe.

Groei emissiearme methoden

Waterstofproductietechnologieën waren goed voor het grootste aantal Nederlandse waterstofoctrooien in de periode 2011-2020. Het gaat hier om 283 octrooien op een totaal van 446. Hiermee heeft Nederland een aandeel van 4% in de wereldwijde waterstofproductie. De productie van waterstof vindt voornamelijk plaats met behulp van fossiele brandstoffen. Toch laten de Nederlandse octrooigegevens een verschuiving zien naar alternatieve, emissiearme methoden, zoals elektrolyse. Dit blijkt uit de sterke groei van het aantal octrooiaanvragen door Nederlandse bedrijven op het gebied van elektrolyse. Gemiddeld nam de groei daarvan met 18,2% toe in de periode tussen 2011 en 2020. In 2020 waren klimaatgedreven technologieën goed voor meer dan 60% van alle aan waterstofproductie gerelateerde octrooien afkomstig uit Nederland.

Opslag, distributie en transformatie

Maar op andere terreinen dan waterstofproductie, zoals opslag, distributie en transformatie, betreffen octrooiaanvragen vanuit Nederland voornamelijk reeds bestaande waterstoftechnologieën, en uit de octrooigegevens blijkt geen overgang naar groenere technologieën.

Shell, Sabic en Philips

De grootste Nederlandse octrooi-aanvragers op waterstoftechnologieën waren Shell (63 internationale octrooien in de periode van 2011 tot 2020), gevolgd door Sabic (39; via hun in Nederland gevestigde activiteiten) en Philips (22).

Potentieel van waterstof

“Het benutten van het potentieel van waterstof is een essentieel onderdeel van de Europese strategie om in 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. ” Dat zegt EOB-voorzitter António Campinos.
“Uit het rapport komen in landen en industriesectoren bemoedigende transitiepatronen naar voren. Inclusief Europa’s belangrijke bijdrage aan de opkomst van nieuwe waterstoftechnologieën. Ook belicht het rapport de bijdrage van startups aan waterstofinnovatie. Ze vertrouwen op octrooien om hun innovaties op de markt te brengen.”

Energietransitie

“Waterstof afkomstig uit bronnen met een lage CO2-uitstoot kan een belangrijke rol spelen bij de energietransitie. Het heeft potentie om fossiele brandstoffen te vervangen in sectoren waar weinig schone alternatieven bestaan zoals langeafstandstransport en kunstmestproductie,” aldus Fatih Birol. Hij is uitvoerend directeur van het IEA. “Dit onderzoek laat zien dat innovators inspelen op de behoefte aan concurrerende waterstoftoeleveringsketens. Daarnaast brengt het gebieden in kaart waar meer inspanning nodig is.” – Foto: Michal Jarmoluk via Pixabay