De Nederlandse overheid greep onlangs hard in bij Nexperia. De stap is volgens demissionair minister Vincent Karremans van Economische Zaken nodig om de economische veiligheid van Nederland en de beschikbaarheid van chips zeker te stellen. Branchevereniging van de automotivesector ACEA maakt zich echter grote zorgen over de impact van de maatregel en vreest voor chiptekorten.
Nexperia is een Nederlandse chipfabrikant. Het bedrijf produceert discrete halfgeleiders, logische IC’s en MOSFETs, die onder meer veel worden gebruikt in de automotive-sector, consumentenelektronica en industriële toepassingen. Het bedrijf telt ruim 15.000 werknemers, is wereldwijd actief en beschikt over een hoofdkantoor in Nijmegen.
Het chipbedrijf is in 2019 voor zo’n 3,6 miljard euro overgenomen door het Chinese bedrijf Wingtech, dat grotendeels in handen is van de Chinese staat. Wingtech is een groot technologiebedrijf dat onder meer actief is in de chipsector en zich richt op de integratie van communicatieproducten.
Wet beschikbaarheid goederen
Vorige week greep minister Karremans dus hard in bij Nexperia. De minister maakte daarbij gebruik van de Wet beschikbaarheid goederen (Wbg). Deze wet geeft de overheid de mogelijkheid om besluiten binnen een bedrijf te blokkeren of ongedaan te maken indien de beschikbaarheid van cruciale goederen of technologie in het geding komt. De Wbg moet zo helpen de continuïteit van belangrijke producten en technologische kennis in Nederland en Europa te waarborgen.
Het inzetten van de Wbg is uitzonderlijk; de wet stamt uit de Koude Oorlog en is zelden toegepast. Minister Karremans stelt dat de inzet van de wet bij Nexperia nodig was aangezien problemen bij Nexperia ernstige gevolgen kunnen hebben voor de Nederlandse en Europese economie, en een bedreiging kunnen vormen voor de economische veiligheid. In een brief gericht aan de Tweede Kamer meldt minister Karremans met zijn ingrijpen deze risico’s te willen beperken en de stabiliteit bij het bedrijf te willen verzekeren.
“Recentelijk heb ik serieuze signalen ontvangen van bestuurlijke tekortkomingen binnen Nexperia, voortkomend uit specifieke handelingen van de CEO. Deze tekortkomingen vormen een acute en ernstige bedreiging voor de continuïteit van het bedrijf en aldus het behoud van cruciale technologische kennis, alsook van productie- en ontwikkelcapaciteiten in Nederland en Europa”, meldt de minister in de brief.
Chinese tegenmaatregel
China is boos over het besluit van de Nederlandse regering. De Chinese overheid legt in reactie op de maatregel vanuit Nederland Nexperia een exportverbod op. Dit betekent in de praktijk dat Nexperia-chips die in China worden geproduceerd het land niet meer mogen verlaten.
Deze Chinese tegenmaatregel kan verstrekkende gevolgen hebben. Zo produceert Nexperia in Nederland wafers, die vervolgens in China worden verwerkt tot chips. Deze eindproducten mag Nexperia nu dus niet meer exporteren, waardoor het bedrijf geen chips meer kan leveren aan Nederland.
Automotivesector vreest chiptekorten
De Europese branchevereniging voor de autofabrikanten ACEA maakt zich grote zorgen over de impact van het overheidsingrijpen bij Nexperia. ACEA vreest dat de Europese autoproductie ernstig verstoord kan raken door de maatregel. Autofabrikanten en toeleveranciers zijn al door Nexperia gewaarschuwd dat het niet langer de levering van chips aan de automotivesector kan garanderen.
“Autofabrikanten hebben de afgelopen jaren stappen genomen om hun toeleveringsketens te diversifiëren, maar risico’s kunnen nooit volledig worden weggenomen. Dit is een sectorbreed probleem dat een groot aantal toeleveranciers en vrijwel al onze leden raakt,” zegt Sigrid de Vries, directeur-generaal van ACEA. “We bevinden ons plotseling in deze alarmerende situatie. We hebben echt snel en pragmatische oplossingen nodig van alle betrokken landen.”
ACEA waarschuwt dat Europese leveranciers zonder de chips van Nexperia onderdelen en componenten die autofabrikanten nodig hebben niet kunnen produceren. Het vreest dan ook voor productiestops. Het wijst onder meer op de omvang van Nexperia en het marktaandeel van het bedrijf. ACEA waarschuwt dat het sourcen van chips bij andere partijen maanden in beslag kan nemen, terwijl de huidige voorraden aan Nexperia-chips goed zijn voor slechts enkele weken.
