Cowboys

Chief Cowboy en oprichter van het bedrijf Those Vegan Cowboys Jaap Korteweg (ook bekend van de Vegetarische Slager) was onlangs te gast in de talkshow van Eva Jinek. Ik zat op het puntje van de bank. Sinds 2020 werkt hij met Those Vegan Cowboys aan kaas waar geen koe meer aan te pas komt. Ik vind dit machtig interessant.

Het principe is als volgt: Those Vegan Cowboys wil op mechanische wijze nabootsen hoe een koe gras verteert. Voor het proces zijn ze bezig met het ontwikkelen van een procesinstallatie, de mechanische koe, waarmee ze caseïne, het dierlijke eiwit dat in melk voorkomt, zo goed mogelijk proberen na te bootsen. Vorig jaar lanceerden ze hun eerste smeerkazen en nu liggen de eerste plakken tostikaas in de supermarkt.

Als het industrie is…

Volgens Korteweg gaat het romantische plaatje van koeien in de wei allang niet meer op. Hij vindt het meer bio-industrie. “En als het dan toch industrie is, kun je het net zo goed in een fabriek doen. Dat is stukken efficiënter”, aldus Korteweg. En ook duurzamer. Koeien stoten methaan uit, een sterk broeikasgas. Een machine doet dat niet. Als dit project slaagt, zou dat het einde betekenen van de zuivelboerderij zoals wij die nu kennen, maar er hoeft niet eens zoveel te veranderen aan het bedrijfsmodel van melkveehouders, zegt Korteweg. “Ze zijn nu vooral ‘grasboeren’: ze maaien het gras op hun weilanden en voeren dat aan koeien die meestentijds op stal staan.” In zijn toekomstvisie staan er geen koeien meer in de stal maar een fermentor, een bio-reactor, die hetzelfde doet.

Stikstofcrisis

Jinek was dolenthousiast. Vooral toen Korteweg vertelde dat we met deze mechanische koeien wel eens uit de stikstofcrisis zouden kunnen komen. “Nu wordt 80 procent van het landareaal gebruikt voor de veehouderij, terwijl het maar 20 procent van de calorieën opbrengt”, aldus Korteweg. “Voor melkvrije kaas en vleesvervangers is slechts de helft van het landbouwareaal nodig, waarmee zelfs 10 miljard mensen gevoed kunnen worden.” Dat is een geweldig mooi toekomstperspectief en blijkbaar ook nog goedkoper dan de huidige situatie met echte koeien. Na het proeven van de romige kaas, was Jinek helemaal om. “Niet van dierlijke kaas te onderscheiden” volgens de aanwezigen aan de talkshowtafel.

Je zou verwachten dat innovaties die ons helpen ernstige hedendaagse crisissen te overwinnen met gejuich worden ontvangen. Maar veranderen roept ook weerstand op. Deze ‘nepzuivel’ zou chemisch en ongezond zijn, las ik op LinkedIn. Zelfs nu duidelijk is dat we geen tijd te verliezen hebben, steken mensen nog steeds hun kop in het zand of kiezen ze voor korte-termijn-welvaart. Zat ik tijdens de uitzending van Jinek nog te stuiteren op de bank, na het lezen van sommige reacties zonk de moed me wel een beetje in de schoenen. Want hoe bieden we onze (klein)kinderen een leefbare toekomst als het ons al zoveel moeite kost te accepteren dat niet alles bij het oude kan blijven?

Astrid van Ballegoy