Bravis ziekenhuis experimenteert met 3D-printen van medische toepassingen

Het Bravis ziekenhuis gaat experimenteren met het 3D-printen van medische toepassingen. Het ziekenhuis hoopt binnenkort aan de slag te gaan met een eigen 3D-printer.

3D-printen, ook wel additieve productie genoemd, maakt het mogelijk een object, product of component in eigen beheer te produceren. Dit maakt het mogelijk objecten in zeer kleine oplages te produceren of zelfs op maat te maken voor gebruikers. Bij 3D-printen wordt aan de hand van een 3D-model een object geprint, waarvoor uiteenlopende materialen kunnen worden gebruikt. Denk hierbij aan plasticvarianten zoals PLA of ABS en metaallegeringen, maar ook materialen die speciaal zijn ontwikkeld voor medische toepassingen zoals bioinkten. 

Aansluiten bij koplopers

In Nederland zetten op dit moment drie ziekenhuizen eerste stappen met het toepassen van 3D-printers voor medische toepassingen. Het Bravis ziekenhuis zegt innovatie toe te juichen en zich aan te willen sluiten bij deze drie koplopers. Het ziekenhuis wil daarom op korte termijn met een eigen 3D-printer aan de slag. 

Het ziekenhuis wil deze printer voor verschillende doeleinden inzetten. Zo kondigt het Bravis ziekenhuis aan 3D-modellen van complexe breuken te gaan printen, die worden gebaseerd op CT-scans van de breuk. Dit geprinte model helpt artsen een nauwkeuriger beeld te krijgen van de situatie van de patiënt. Zo kunnen zij zich beter voorbereiden op een operatie en beter inspelen op de specifieke situatie van de patiënt. Ook kunnen de prints helpen patiënten een beter beeld te geven van hun breuk. 

Hulpstukken printen

Daarnaast wil het Bravis ziekenhuis hulpstukken gaan printen die worden ingezet om een gebroken bot weer op zijn plek te zetten. Dit hulpstuk kan hierbij worden afgestemd op de specifieke breuk van de patiënt. “Is er een hulpstuk nodig om het gebroken bot weer op zijn plek te zetten? Ook dat kan speciaal op maat worden geprint! De 3D printer maakt het zo mogelijk om patiënten heel individueel te helpen”, schrijft het ziekenhuis op zijn website. 

Het is nog niet bekend welke 3D-printer het Bravis ziekenhuis gaat inzetten. Zo hanteren beschikbare 3D-printers verschillende printtechnieken, hebben zij variërend afmetingen en loopt de nauwkeurigheid waarmee geprint kan worden uiteen. Om de juiste 3D-printer te kiezen heeft het ziekenhuis de hulp ingeschakeld van een viertal studenten van het Markland College uit Oudenbosch. Zij hebben de mogelijkheden van 3D-printers onderzocht en in kaart gebracht welk type printer het beste aansluit bij de gebruikstoepassingen van het Bravis ziekenhuis. 

“Vervangt de 3D printer op termijn de CT of MRI scan? Nee, dat niet. Simpelweg alleen al omdat we een CT of MRI nodig hebben om een 3D print te kunnen maken. Maar dat de 3D printer een waardevolle toevoeging is voor onze afdeling Orthopedie staat vast. We kijken ernaar uit om deze nieuwe techniek toe te passen. Als eerste stap gaan we aan de slag op de gipskamer met gipsverbandmeester Harry-Jan Raadt. We houden jullie op de hoogte van de ontwikkelingen!”, aldus het Bravis ziekenhuis. 

Beschadigd weefsel printen

3D-printtechnieken worden al langer ingezet voor medische toepassingen. Zo werken onderzoekers van het Fraunhofer Institute for Interfacial Engineering and Biotechnology (IGB) aan bioinkten waarmee biologisch functioneel weefsel 3D-geprint kan worden. Dit weefsel kan worden ingezet om onherstelbaar beschadigd menselijk weefsel te vervangen. De onderzoekers hopen op termijn implanteerbare weefsels te kunnen printen die veel sneller geïntegreerd kunnen worden met het menselijk lichaam dan op dit moment mogelijk is. 

Ook de Amerikaanse Rice University werkt aan bioinkt voor medische toepassingen. De universiteit kondigde in april aan osteochondraal weefsel te hebben geprint met behulp van een 3D-printer. Dit weefsel hopen de onderzoekers te kunnen inzetten om dit weefsel te vervangen bij patiënten met osteochondraal letsel, waarbij zowel het bot als het kraakbeen is beschadigd.

De Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren van de Universiteit Utrecht wist in februari met succes een 3D-geprint schedeldak te implanteren bij een hond. Dit schedeldak is gemaakt van titanium. Dankzij een poreuze rand kan het bot in het implantaat groeien, waardoor deze wordt geïntegreerd in de schedel van de hond. 

Medicijnen printen

3D-printen wordt echter ook voor andere doeleinden ingezet. Zo heeft de University of Glasgow een 3D-printer ontwikkeld waarmee medicatie op kleine schaal lokaal worden worden geproduceerd. Dit maakt het volgens de onderzoekers niet alleen mogelijk de productiekosten van medicijnen te verlagen, maar ook om medicatie beter af te stemmen op de behoeften van gebruikers. Daarnaast hopen de onderzoekers door kleinschalige productie mogelijk te maken medicijnen die niet winstgevend kunnen worden gemaakt toch te kunnen produceren.

Ook wordt al langer geëxperimenteerd met de 3D-printen van medische materialen. Een voorbeeld is de Universiteit van Florida, die een 3D-printtechnologie heeft ontwikkeld waarmee medische implantaten en hulpstukken kunnen worden geprint. Denk hierbij aan implanteerbare banden en ballonnen, maar ook aan zachte katheters en medisch gaas. De onderzoekers hopen met hun printtechniek sterkere, goedkopere, flexibelere en comfortabelere implantaten te kunnen produceren dan met traditionele productiemethoden mogelijk is. 

Auteur: Wouter Hoeffnagel
Bron: Bravis ziekenhuis