Autonome robotarm succesvol gelanceerd naar het ISS

Een 1,5 meter lange autonome robotarm is gelanceerd naar het International Space Station (ISS). De robot is naar het ruimtestation vervoerd met een Falcon 9-raket van het Amerikaanse SpaceX (NG-20). Maker GITAI USA gaat in de ruimte een demonstratie uitvoeren met de robotarm, die gericht is op onderhoud aan satellieten.

De lancering van ruimtevlucht NG-20 stond eigenlijk voor 29 januari op de planning, maar werd op het laatste moment een dag uitgesteld. Het gaat om de twintigste bevoorradingsmissie voor het ISS die het Amerikaanse Northrup Grumman uitvoert. Het bedrijf kreeg dit contract in handen via de overname van Orbital-ATK.

Doek gevallen voor Antares-raketten

Tot nu toe maakte Northrup Grumman bij deze missies gebruik van Antares 200 series-raketten. De eerste trap van deze raketten werd geproduceerd door de Oekraïense bedrijven Yuzhnoye and Yuzhmash, terwijl het Russische NPO Energomash de RD-181 motoren van de booster leverde. Door leveringsproblemen zijn deze boosters echter uitgefaseerd; de laatste vlucht met de Antares 230 vond in augustus 2023 plaats.

Nu is voor het eerst gebruik gemaakt van een Cygnus-ruimtevaartuig van SpaceX. Om dit mogelijk te maken moest SpaceX aanpassingen maken aan de Falcon 9-raket die hiervoor gebruikt wordt. Met het oog op deze aanpassingen is de lancering door SpaceX met een dag uitgesteld.

William Gerstenmaier, vice president of Build and Flight Reliability bij SpaceX, licht tegenover de pers toe dat een deel van de lading van NG-20 pas op het laatste moment kon worden ingeladen. Om dit mogelijk te maken is een extra deur van 1,2 bij 1,5 meter aangebracht in de Falcon-raket van het bedrijf. Om contaminatie bij het inladen te voorkomen maakte SpaceX hierbij gebruik van een cleanroom.

Onderhoud, assemblage en productie in de ruimte

Een deel van de lading die NG-20 vervoerde was dus een robotarm van GITAI. Het gaat daarbij om een autonoom systeem met twee 1,5 meter lange robotarmen genaamd S2. GITAI gaat in het ISS demonstreren hoe de robotarm onderhoud, assemblage en productie kan uitvoeren in de ruimte. Het bedrijf bevestigt de robotarm hierbij extern aan het ISS via het Nanoracks Bishop Airlock. Vervolgens wil het bedrijf onder meer onderhouds- en inspectiewerkzaamheden uitvoeren aan satellieten.

Op termijn wil GITAI met behulp van de robotarm onderhoud gaan uitvoeren aan satellieten in zowel een lage als geostationaire baan rond de aarde. Met de demonstratiemissie die het nu uitvoert wil GITA onder meer Technology Readiness Level (TRL) 7 behalen. Dit niveau is onderdeel van een meetsysteem dat NASA hanteert voor het bepalen van de volwassenheid van technologieën. Voor het behalen van TRL 7 moeten partijen een werkend model of prototype in een ruimteomgeving demonstreren. TRL 9 is het hoogst haalbare niveau binnen dit systeem en vereist dat een technologie een succesvolle missie heeft uitgevoerd.

Tweede demonstratiemissie

Het gaat om de tweede demonstratiemissie die GITAI uitvoert aan boord van het ISS. In 2021 demonstreerde het bedrijf zijn S1 autonome robot. Het voerde toen met behulp van de robot twee taken uit: het assembleren van structuren en panelen voor In-Space Assembly (ISA) en het werken met schakelaars en bekabeling voor Intra-Vehicular Activity (IVA).

Auteur: Wouter Hoeffnagel
Beeld: GITAI