Hoe langzamer de omarming van robots verloopt, hoe meer banen verloren gaan

Hoe langzamer bedrijven robots omarmen, hoe meer banen verloren gaan. Organisaties die robots in korte tijd omarmen, zien hun omzet hierdoor vaak stijgen. Zij reageren hierop door meer personeel in te huren, waardoor hun personeelsbestand juist groeit.

Over het algemeen leidt de implementatie van robots op de werkvloer tot een krimp van het personeelsbestand. Onderzoek van MIT econoom Daron Acemoglu, senior onderzoekseconoom Clair Lelarge van de Banque de France en het Center for Economic Policy Research en adjunct-hoogleraar Pascual Restrepo wijst echter uit dat dit niet altijd het geval is.

55.930 Franse maakbedrijven onderzocht

De econoom boog zich over de omarming van robots in de Franse maakindustrie. Dit deed hij door onder meer informatie van het Franse ministerie van Industrie, klantgegevens van Franse robotleveranciers, data over geïmporteerde robots en financiële gegevens van bedrijven over sales, arbeidsbestand en salarissen. De data had betrekking op 55.930 Franse maakbedrijven, waarvan in de periode 2010 tot en met 2015 598 overgingen tot de aanschaf van robots. Deze bedrijven zijn goed voor 1% van de Franse maakbedrijven, maar tegelijkertijd verantwoordelijk voor 20% van de productie van de Franse industrie.

Onder de 598 Franse ondernemingen die in de onderzochte periode robots omarmden bevinden zich uiteenlopende bedrijven. De organisaties die het vaakst voorkomen zijn farmaceutische bedrijven, chemiebedrijven, plasticfabrikanten, voedsel- en drankenproducenten, metaalbewerkers, machinebouwers en autofabrikanten. Papier- en printbedrijven, textielproducent, kledingbedrijven, witgoedfabrikanten, meubelfabrikanten en mineraalbedrijf omarmden het minst vaak robots.

Hogere productiviteit en winstgevendheid

Uit de cijfers van MIT blijkt dat bedrijven die robots omarmden hun productiviteit en winstgevendheid zagen stijgen. Door in te zetten op automatisering verlagen zij het percentage van hun omzet dat zij in werknemers investeren met 4 tot 6 procentpunt. Dergelijke investeringen in robottechnologie vertalen zich in de praktijk vaak tot een groeiende omzet en marktaandeel. In reactie hierop huren veel bedrijven meer werknemers in, waarna zij vaak juist meer werknemers in dienst hebben dan voor de omarming van robots.

Acemoglu en Restrepo toonde in een eerder onderzoek aan dat de omarming van robots in de Verenigde Staten (VS) gemiddeld 3,3 banen kost. Zo lijken de resultaten van het Franse onderzoek op het eerste oog haaks te staan op de resultaten van het Amerikaanse onderzoek. Acemoglu: “Dat komt echter uitsluitend doordat zij groeien ten koste van concurrenten. Indien we het indirecte effect op concurrenten toevoegen, is het algehele resultaat negatief en vergelijkbaar met wat we zien in de VS.”

Grote bedrijven zijn van grote invloed

De onderzoekers wijzen ook op een recent onderzoek door MIT-economen David Autor en John Van Reenen. Uit dit onderzoek blijkt dat met name zeer grote bedrijven veel impact hebben op de werkgelegenheid in een sector. Dit is opvallend, aangezien deze bedrijven vaak relatief veel personeel inhuren en in veel gevallen relatief goed betalen. De totale werkgelegenheid in sectoren waar deze bedrijven actief zijn krimpt echter.

Dit eerdere onderzoek gaf geen inzicht in de oorzaak hiervan. Acemoglu stelt dat zijn nieuwe onderzoek echter laat zien dat de teruglopende werkgelegenheid in belangrijke mate toe te wijzen is aan automatisering.

Auteur: Wouter Hoeffnagel