25 miljoen euro subsidie voor AI-programma ROBUST

Het programma op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) ROBUST ontvangt een bijdrage van 25 miljoen euro vanuit NWO voor de komende tien jaar. Het programma is gericht op het versterken van het Nederlandse AI-ecosysteem, waarbij een belangrijke focus ligt op fundamenteel AI-onderzoek.

ROBUST is een initiatief dat is opgezet vanuit het Innovation Center for Artificial Intelligence (ICAI). Diverse Nederlandse universiteiten zijn bij het initiatief betrokken, waaronder de TU Delft, Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), Rijksuniversiteit Groningen, TNO, Universiteit Twente, Universiteit van Amsterdam, Wageningen Marine Research en Wageningen University & Research.

Nederlandse AI-ecosysteem versterken

Het initiatief moet het Nederlandse AI-ecosysteem versterken door het stimuleren van fundamenteel onderzoek op het gebied van AI. ROBUST is in het bijzonder gericht op de ontwikkeling van betrouwbare en uitlegbare AI-technologie voor de aanpak van maatschappelijk relevante vraagstukken. Het gaat daarbij onder meer om vraagstukken in de zorg, logistiek, media, voeding en energie.

De UvA is kartrekker binnen het project. In totaal nemen 51 partners uit het bedrijfsleven, de overheid en de kennissector deel aan ROBUST. Het gaat daarbij om 17 kennisinstellingen, 19 industriepartijen en 15 maatschappelijke organisaties. Ook het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) draagt bij aan ROBUST. In combinatie met de bijdrage vanuit het NWO komt het totale budget voor ROBUST uit op 87,7 miljoen euro.

Diverse projecten

Binnen ROBUST zetten de betrokken partijen diverse projecten op. In totaal gaat het om 17 publiek-private labs die onderdeel uitmaken van het Innovation Center for Artificial Intelligence (ICAI). Een voorbeeld is een lab opgezet door LUMC, Leiden University en Philips, gericht op het versnellen en verbeteren van MRI-scans met behulp van AI. Het lab heet AI4MRI en is onderdeel van SAILS, dat zich richt op het consolideren van AI-onderzoek in Leiden. AI4MR onderzoekt ook het gebruik van AI voor het produceren van kwalitatief goede scans indien patiënten tijdens een MRI-scan licht bewegen. Denk echter ook aan de impact van AI-technologie op de werkplek.

Maarten de Rijke, hoogleraar Artificial Intelligence and Information Retrieval aan de UvA is als programmaleider aan ROBUST verbonden. “Uniek aan ROBUST is dat de labs niet alleen bijdragen aan economische en technologische doelen, maar ook aan VN-doelen gericht op het terugdringen van armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering”, zegt De Rijke. “Een belangrijk doel van alle projecten is het optimaliseren van betrouwbare AI-systemen op het gebied van precisie, reproductie, veerkracht, transparantie en veiligheid.”

FEPlab

Een ander voorbeeld is FEPlab, een samenwerking tussen de TU/e en hoortoestellenfabrikant GN Hearing. De missie van FEPlab is het verbeteren van de participatie van slechthorenden in zowel formele als informele social omgevingen. De focus ligt hierbij op onderzoek rondom het overbrengen van een ‘toonaangevende op de fysica/neurowetenschappen gebaseerde theorie over computatie in de hersenen, het Free Energy Principle (FEP)’ naar praktisch gebruik in mensgerichte middelen zoals hoortoestellen en VR-technologie.

Een derde voorbeeld is het EAISI Mobility Lab, een samenwerking tussen TU/e en NXP Semiconductors. De partijen streven in dit lab naar de inzet van de voortschrijdende digitalisering van voertuigen en vervoersdiensten voor het bewerkstelligen van ongevallenvrije mobiliteit. Hiervoor wil het EAISI Mobility Lab intelligente mobiliteitssystemen ontwerpen die hun omgeving waarnemen, leren en begrijpen. Ook moeten zij in interactie met mensen redeneren over welke actie zij moeten ondernemen voor het bereiken van specifieke doelen.

‘Lang en intensief proces met vele partners’

EAISI Programmadirecteur Shane O’ Seasnáin: “Robust is het spannende hoogtepunt van een lang en intensief proces met vele partners. Het is een uitstekend voorbeeld van een grootschalige nationale samenwerking tussen onderzoeksinstellingen en het bedrijfsleven met een positieve impact op de lokale economie. De nieuwe AI-technologieën die uit dit onderzoek zullen voortvloeien, zullen naar verwachting een sterke impact hebben en voorzien in de maatschappelijke behoefte aan betrouwbare AI. We zijn er trots op ons bestaande ICAI-lab met NXP uit te breiden en een vijfde ICAI toe te voegen met GN Hearing”.

Margriet van Schijndel, program manager Responsible Mobility van EAISI: “Voor het EAISI Mobility Lab betekent het ROBUST-programma een verdere verdieping van de ontwikkelingen in de huidige samenwerking, en een verdere borging voor de samenwerking met NXP op langere termijn. Naast deze verdieping op de bestaande onderwerpen in het EAISI Mobility Lab, wordt ook een belangrijk stuk toegevoegd op het gebied van ethiek en AI voor mobiliteit. Dit sluit ook goed aan bij onze ambities voor een ELSA mobiliteitslab”.

‘Nog sterker AI-ecosysteem opbouwen’

Zeven labs staan onder leiding van de Radboud Universiteit en het Radboudumc. Hoogleraar AI Bram van Ginneken leidt het onderzoek in het Radboudumc: “Dit project is uniek, vanwege de grootte en lange looptijd van tien jaar. Dankzij ons toponderzoek in het Radboudumc, gelinkt aan de slagkracht van bedrijven, kunnen we een nog sterker AI-ecosysteem opbouwen. Ook voor de vier onderzoekers die de labs bij ons gaan aansturen, is dit een zeldzaam mooie kans.” Binnen het Radboudumc gaat het in totaal om vier labs.

Marcel van Gerven, hoogleraar AI, is bij het onderzoek aan de Radboud Universiteit betrokken: “De AI-afdeling van het Donders Institute zal samenwerken met ASM Pacific in het ASM ICAI-lab, dat gevestigd zal zijn in het Maria Montessori-gebouw van de Faculteit Sociale Wetenschappen. Ons doel is het ontwikkelen van geavanceerde machine learning technieken met toepassingen in de halfgeleiderindustrie. De focus van het lab is de ontwikkeling van energie-efficiënte en robuuste intelligente technologie voor duurzame procescontrole.”

Auteur: Wouter Hoeffnagel
Afbeelding: Gordon Johnson via Pixabay