Platforms worden voor supermarkten wapen tegen Amazon

Supermarkten in ons land kunnen de interesse van bedrijven als Amazon in de boodschappenmarkt als een waarschuwing beschouwen. Hier kan het voorlopig bij blijven, want de kans dat de Nederlandse supermarktklant voor zijn meeste dagelijkse boodschappen bij winkels en webwinkels overstapt naar platforms als Amazon is klein.

In de VS en China daarentegen zet de groei van platformbedrijven als Amazon en Alibaba de traditionele supermarkten onder druk. In Nederland breiden supermarkten juist online hun dominante positie uit.

Toch bestaan er risico’s voor de onderhandelingspositie en de marge van Nederlandse supers als er ook maar een deel van hun omzet verschuift. Supermarktorganisaties kunnen zich hier tegen wapenen door eigen platformactiviteiten te ontplooien. Dit concludeert het ING Economisch Bureau in de nieuwe themavisie supermarkten.

Toetreden in online food blijft lastig

De boodschappenmarkt blijft een lastige markt voor nieuwe toetreders. Veel producten hebben lage marges en voor inkoop en verkoop is voldoende schaalgrootte een eerste voorwaarde om te kunnen concurreren in de markt. Ook de distributie is complex en wordt bij thuisbezorging een arbeidsintensieve en relatief dure operatie.

De kans dat platformbedrijven de supermarktbranche in Nederland ontwrichten is dan ook klein, onder andere omdat de drempels voor toetreding tot de online foodmarkt in ons land hoger zijn dan bijvoorbeeld in de VS. We hebben hier te maken met een potentieel kleine markt en een sterk geconsolideerde branche en ook relatief hoge loonkosten maken thuisbezorgen minder aantrekkelijk.

VS en China: platformbedrijven groeien

In de VS is het voor huishoudens eerder lonend om het boodschappen doen uit te besteden aan een platform. Amerikanen maken naar verhouding langere werkweken en kent een relatief grote groep consumenten met hoge inkomens.

“In de VS en China zet de groei van platformbedrijven als Amazon en Alibaba traditionele supermarkten onder druk. In Nederland is de beweging tegenovergesteld en zijn het juist supermarkten die online hun dominante positie uitbouwen. De hoge toetredingsdrempels zijn echter geen allrisk verzekering. Door zelf platformeigenaar of partner te worden wapenen supermarkten zich tegen nieuwe concurrentie”, waarschuwt Dirk Mulder, Sectorbanker Trade & Retail bij ING:

Risico’s bij start Amazon

Wanneer platformbedrijven zoals Amazon ondanks alle drempels de markt willen openbreken en bereid zijn financiële verliezen te nemen ontstaan er grote risico’s voor de traditionele supermarkten.

Platformbedrijven kunnen zich specifiek gaan richten op de verkoop van producten met een hoge marge. Dit zet de prijs- en margestrategie van supermarkten onder druk. Een verdere groei van online boodschappen doen gaat ten koste van het volume dat in de winkels wordt verkocht en verlaagt het draagvlak voor fysieke winkels.

De onderhandelingspositie van supermarkten richting leveranciers wordt minder sterk als een platform hen een relevant alternatief afzetkanaal biedt. Grote toeleveranciers van Amerikaanse supermarkten versterken daarom hun samenwerking met Amazon.

Supermarkten kunnen deze risico’s beter voorzien en inschatten door eigen platformactiviteiten op te zetten, ook al zullen deze in sommige gevallen de omzet in fysieke winkels beïnvloeden.

Super wordt platformeigenaar of partner

Supermarkten richten zich binnen de online boodschappenmarkt nu nog vooral op directe verkoop via de eigen webshop. Zij kunnen zich de komende jaren doorontwikkelen tot platformeigenaar of -partner. Een belangrijke volgende stap die inmiddels bij diverse formules in gang is gezet. Voorbeelden zijn Ahold Delhaize dat via Bol.com ook andere bedrijven de gelegenheid geeft om non-food producten te verkopen en het Belgische supermarktconcern Colruyt dat via een platform huismerkartikelen in Nederland verkoopt.

Consument wil vaker online boodschappen doen

De interesse voor online boodschappen doen leeft ook bij consumenten. Bijna 40 procent van de Nederlandse consumenten verwacht in de toekomst vaker online boodschappen te gaan doen, blijkt uit de ING Vraag van Vandaag.

Ze stappen echter niet zomaar over. Meer dan 40 procent noemt gratis bezorging als belangrijkste randvoorwaarde, gevolgd door een soepel bestelproces – voor 18 procent een voorwaarde – en snelle bezorging (14procent).

Gratis bezorgen is echter voor veel supermarktketens niet realistisch. Het huidige systeem met nadruk op fysieke winkels is efficiënt en blijft daarmee een relatief goedkoop kanaal naar de consument.