Energieopslag: Hoe reken je de investering uit?

De techniek moet het doen, en productiviteit gaat voor alles. Energieopslag klinkt makkelijk als oplossing voor emissie reductie of energiebesparing in het productieproces, technieken te over. Hoe reken je uit of de investering het waard is? Welk besluitvormingsproces gaat vooraf aan de investering? Is de investering in opslag financierbaar. Bij ING Bank komen dagelijks verzoeken voor financiering van energieopslag. Een stappenplan voor de ondernemer.

Juridisch kader
Uitgangspunt is dat betreffende kredietnemer de meest logische partij is om te investeren in opslag. Samenwerken met andere keten-actoren en bijvoorbeeld (i) pay-per-use of (ii) energy-as-a-service modellen zijn in veel gevallen de moeite waard om te verkennen. Afhankelijk van het productieproces is het verdienmodel in opslag over het algemeen beperkt, laat de opslag zelf werken op basis van 24/7 en creëer daarmee additionele inkomsten. Opslag is af te rekenen op basis van beschikbaarheid (opgeslagen energie), gebruik (energiehoeveelheid in of uit) en beschikbaarheid in de zin van capaciteit voor opslag aan derden. Goede afrekenmechanismen en contracten zijn van belang.

Business Case
Objectief uitrekenen van de business case energieopslag gaat vaak via de vergelijking met de benchmark (huidige techniek) en wordt uitgedrukt in kWh consumptie. Diesel wordt uitgedrukt in liters, gas in m3 en elektriciteit in kWh. Energiedragers allemaal uitdrukken Euro per kWh geeft een objectieve onderlinge vergelijking. De tweede correctie betreft energie-efficiency verschillen in het proces. De derde correctie betreft verschillen in kosten van (tussen-) opslag en levering. Het eindresultaat van de drie stappen wordt wel de Levelised Cost of Energy (LCOE) genoemd. De TCO, Total Cost of Ownership, wordt berekend over het totale energieverbruik, aanschaf en verkoop, onderhoudskosten en bijkomende kosten zolang de technologie in bezit is.

Balans en V&W
Opslag van energie gaat gepaard met een investering in activa. De investering raakt de balans van de onderneming, meer activa. Die balansverlenging vraagt om meer eigen vermogen om de verhoudingen weer in het gareel te brengen, voor de meeste ondernemingen is balansverlenging ongewenst. Maar ook bij het leasen van opslag en meerjarig gebruik wordt de onderneming gedwongen de investering te activeren, wederom ongewenst. Hoewel de TCO wellicht concurrerend is ten opzichte van de benchmark vraagt balansverlenging aandacht en wordt snel gezocht naar alternatieve structuren. Het concept pay-per-use biedt vaak een uitkomst.

Besluitvorming 
Samenwerken klinkt mooi, samen besluiten vraagt om een robuuste coördinatie van de diverse partijen. De bank heeft vertrouwen in partijen die de samenwerking goed vastleggen en doorgedacht hebben, samen op hetzelfde moment de stap zetten. Risico’s daar beleggen waar ze het beste worden begrepen en gemanaged. Bij het voorleggen van de financieringsvraag is het aanleveren van een goed inzicht in de LCOE en TCO van waarde bij de beoordeling van het te lopen risico. Los van de investering en financiering is het fijn om de weten hoeveel energie wordt bespaard, hoeveel broeikasgas en hoeveel milieu emissie wordt bespaard. Dat is de maatschappelijke opgave waar energieopslag een bijdrage aan levert. Zelfs als energieopslag per saldo iets duurder is dan de huidige configuratie is het vanuit maatschappelijk oogpunt om de optie energieopslag serieus te verkennen.